تحول در نظام آموزشی از کجا و چگونه؟

 نوری به درستی «تحول در نظام آموزشی» و «بازسازی منزلت و کرامت معلم» را در گروی حمایت‌های اساسی و اصولی همه ارکان کشور دانسته و پیش‌نیاز مقدمات دو طرح فوق را اجرای کامل سند تحول بنیادین مطرح کرد. سخنان او، با کمی تغییر در نوع بیان موضوع، تقریبا همان صحبت‌هایی است که وزرای قبل از ایشان هم متعهد به اجرای آن بودند.  اما حالا انتظار می‌رود وزیر دولتی که با سایر ارکان نظام زاویه‌ای ندارد و در مقابل خود موانعی را نمی‌بیند برای تحول مورد نظر اقدام کند تحولی که با بررسی مواردی که در موضوع تحول در نظام آموزش‌وپرورش می‌توان به منشأ تغییر رویکردهای نوین آموزشی دست یافت که در زیر به بعضی از آنها اشاره می‌شود.
– تکیه بر محفوظات و حافظه‌محوری فضای شکننده و سردی را در مدرسه ایجاد کرده است؛ ممکن است دانش‌آموز در مدرسه کارنامه و رتبه خوبی داشته باشد اما در بیرون از مدرسه در حل بدیهی‌ترین مسائل زندگی‌اش و مهارت‌های ابتدایی و از جمله رعایت حقوق دیگران ناتوان است. بدتر اینکه در دوران کرونا و ضرورت استفاده از موبایل و تبلت رویکرد همزیستی اجتماعی با همسالان و تمرین کارجمعی به‌شدت ضربه خورده است.
– آموزش‌وپرورش امروز ما به غیر از دوره کرونا مانند 40 سال پیش اداره می‌شود درحالی‌که اکنون مولفه‌های تاثیرگذار در آموزش‌وپرورش با آن زمان تفاوت بسیاری کرده است و ضرورت دارد تا از فناوری‌های نوین در ارایه برنامه‌های درسی و ارتقای کیفیت در امر تعلیم و تربیت استفاده کنیم.
– تجارب بین‌المللی وجود دارد و پیشینه بسیار غنی را هم در نظام‌های آموزشی گذشته کشورمان هم داریم که باید از آنها استفاده کنیم تا بتوانیم روش اداره و مدیریت آموزش‌وپرورش را تغییر دهیم و باید متناسب با شرایط دنیا و براساس نیازها، مهارت‌های لازم امروزی به دانش‌آموزان آموزش داده شود. بدیهی است که انتظار نداریم در چند ماه نخست وزارت آقای نوری، شاهد تحول اساسی در آموزش‌و‌پرورش کشور باشیم ولی تا همین الان هم دچار یک تاخیر تاریخی در به‌روزرسانی نظام آموزشی کشورمان هستیم؛ این در حالی است که دیگر کشورهای جهان و حتی منطقه‌ای، خود را مجهز به سازوکارهای جدید آموزشی کرده و فرزندان خود را بسیار بهتر و علمی‌تر از ما برای نیل به آینده‌ای درخشان‌تر پرورش می‌دهند. وقتی می‌گوییم اصلاح و تحول اساسی به این مفهوم است که تحول در نظام آموزشی هر چند مهم و زمانبر است ولی شدنی است. شیوه‌های امروزین آموزش و پرورش کودکان و نوجوانان در جهان کاملا مشخص و تعریف شده است؛ قرار نیست مسوولان ما چرخ را از نو اختراع کنند. فقط کافی است کمی به تجربه و دستاوردهای موفق آموزش‌وپرورش جهان نگاه و همان‌ها را در کشور اجرا کنیم. در بسیاری از تحولات اساسی نیازی به فراهم کردن زیرساخت‌های آنچنانی مانند فضاهای آموزشی نیست. مثلا کاهش حجم کتاب‌های درسی، حذف مطالب غیرضروری از آنها و نیز جایگزینی آموزه‌های مهارت‌محور به سرعت می‌تواند عملیاتی شود یا مدرسه‌محوری به عنوان یکی از ضرورت‌ها برای کاهش تمرکز در دستور کار بخش‌های مختلف قرار گیرد و از همین حالا برای سال تحصیلی آینده تدابیر لازم اتخاذ شود.

منبع:روزنامه اعتماد 15 آذر 1400 خورشیدی