ماسک و سیگار

این روزها برخی افراد با سر و صدای فراوان و پرشورتر از گذشته به مخالفت با ماسک و اجباری شدن آن پرداخته‌اند و برای این خواست خود مستندسازی هم می‌کنند. شاید بد نباشد که در این مورد مقایسه‌ای صورت گیرد میان الزام به استفاده از ماسک و ممنوعیت کشیدن سیگار در بسیاری از حالات و اماکن عمومی. ممنوعیتی که خوشبختانه در اکثر قریب به اتفاق موارد رعایت می‌شود و کسی هم نسبت به آن معترض نیست.  همه می‌دانیم که در گذشته برای کشیدن سیگار هیچ ممنوعیتی نبود، جز در بیمارستان‌ها، در کمتر جایی ممنوعیت کشیدن سیگار وجود داشت. ۵۰ سال پیش حتی در بیمارستان‌های امریکا هم‌اکنون سیگار می‌کشیدند، ولی امروز حتی در زندان‌ها نیز رعایت می‌شود و در اتاق‌ها سیگار نمی‌کشند و به محلی خاص برای کشیدن مراجعه می‌کنند. چرا و طی چه فرآیندی این ممنوعیت جهانی شده است؟ پاسخ این است که مطالعات علمی نشان داده بود که سیگار نه فقط برای کسی که آن را می‌کشد، بلکه برای دیگرانی که در معرض دود آن هستند نیز زیانبار است. ضمن اینکه ایجاد دود و طعم جدید که می‌تواند موجب چندش یا حساسیت دیگران شود نیز وجود دارد. البته کشیدن سیگار هنوز منع نشده است، بلکه کشیدن آن در جایی که افراد دیگر خارج از اراده خود هستند منع شده است. مثل ادارات، بانک‌ها، بیمارستان‌ها، مدارس، وسایل حمل و نقل عمومی و… ولی افراد می‌توانند در خودروی شخصی یا خانه خود سیگار بکشند، حتی اگر افراد دیگری هم در آنجا باشند که البته برای این موارد هم به رسم ادب اجازه می‌گیرند. جالب است که در بسیاری از خانه‌ها پدران سیگاری به دلیل مخالفت اعضای خانواده، سیگار را در بالکن خانه می‌کشند سپس وارد منزل می‌شوند. پیش‌تر در مجالس ختم و روضه حتما ظرفی از چند نوع سیگار می‌گذاشتند ولی امروز حتی اجازه کشیدن هم داده نمی‌شود.

چرا سیگار ممنوع شد؟ به علت شکستن سکوت اکثریت غیرسیگاری، در دفاع از خودشان.  زدن ماسک اگر چه کار سخت (در صورت تداوم) و حتی هزینه‌بری است، ولی دقیقا به دلیل مشابه ممنوعیت سیگار نیز برداشتن ماسک یا نزدن آن ممنوع است، توصیه می‌شود که در جاهای غیر عمومی هم زده شود.  پرسش این است که مرجع تعیین‌کننده این ممنوعیت یا اجبار کیست؟ پاسخ در یک کلمه نهاد علمی مربوط است. همان نهاد علمی که کشیدن سیگار یا استنشاق دود آن را برای سلامتی زیانبار دانسته و مجالس کشورها نیز به تبعیت از آن، استعمال سیگار را در اماکن خاصی ممنوع کرده‌اند، درباره ماسک و کرونا نیز نظر مشابهی دارد و باید از این نیز تبعیت کرد. مردم باید سکوت نکنند و نسبت به عدم استفاده از ماسک بیش از کشیدن سیگار حساس باشند.  آیا این تصمیم قطعا درست است؟ هیچ تضمین قطعی نیست. نهاد علم براساس ضوابط پذیرفته شده به این نتیجه رسیده است. همان‌طورکه زمانی شست‌وشوی دست را هم الزامی می‌دانست ولی اکنون اصراری بر آن ندارد. اگر روزی براساس مطالعات خود متوجه شدند که ماسک نیاز نیست، آن را خواهند گفت. هیچ اصرار بر اینکه مرغ علم یک پا دارد، نیست. اعتبار علم به همین است.  بنابراین اگر کسانی با زدن ماسک مخالف هستند، باید با ممنوعیت کشیدن سیگار نیز مخالف باشند. طبیعی است که مردم خیلی خوب متوجه هستند که ممنوعیت کشیدن سیگار در اماکن عمومی چقدر بر سلامت آنان اثر مثبت گذاشته است. لطفا  اکثریت خاموش، سکوت خود را  بشکنند.

منبع:روزنامه اعتماد 2 آذر 1400 خورشیدی