آقای نوری! نشست غیرعلنی دیروز مجلس با حضور فرمانده نیروی قدس سپاه برگزار شد؛ فارغ ا‌ز آنچه در این نشست مطرح شد، تحلیل شما از مساله پیچیده این روزهای افغانستان چیست؟

تحولات افغانستان برای ما از جهاتی مختلف اهمیت فراوان دارد. ملت افغانستان به عنوان ملتی که مشترکات دینی و فرهنگی بسیاری با ملت ایران دارد و همسایه شرقی ما هستند، همواره مورد احترام ما بوده و قطعا سرنوشت‌شان برای‌مان بسیار حایز اهمیت است. ضمن آنکه سوابق و تاریخ روابط دو کشور نشان از عمق روابط دو کشور و دو ملت دارد و همین است که باعث شده، همواره امنیت افغانستان برای ما دارای اهمیتی وی‍ژه باشد. در چنین شرایطی اما تحلیل شخصی من از این قرار است که متاسفانه مقداری نسبت به تحولاتی که با سرعتی بالا در کشور همسایه شرقی رقم خورد و شکل گرفت، دچار تعلل شده و در محاسبات‌مان نیز مرتکب خطاهایی شده‌ایم. معتقدم که نوع نگاه ما به طالبان و نوع برخورد با آنان، احتمال دارد در آینده مشکلاتی را در منطقه شاهد باشیم. مشکلاتی که این گروه قادر به ایجاد آن است. از طرفی برخوردهایی که در روزهای اخیر از جانب طالبان صورت گرفته و می‌گیرد، نشان داد که برخلاف برخی ادعاها، طالبان چندان تفاوتی با گذشته نکرده و اگر تفاوتی هست، بیشتر به خاطر این فاصله زمانی 20 ساله‌ است. درواقع اگر طالبان طی این 20 سال بر سر قدرت بود هم امروز به فراخور تحولات جهان کمابیش به همین میزان متحول شده بود. اما این تغییرات ظاهری چندان نمی‌تواند امنیت آینده منطقه را تامین کند.

  باتوجه به اینکه ظاهرا نگران آینده هستید، مهم‌ترین نگرانی‌تان چیست؟ توصیه‌تان برای مدیریت این فضا چیست؟

شرایطی که در حال مواجهه با آن هستیم، می‌تواند وضعیت امنیت را با مشکل مواجه کند و طبیعتا نگرانیم که تروریست‌های شناسنامه‌دار طالبانی بتوانند از این خلأ استفاده کنند. به هر حال توصیه بنده این است که دستگاه‌های امنیتی و دیپلماسی با دقت بیشتر و به دور از مواضع احساسی با این مساله برخورد کنند و صرفا به اینکه امریکا منطقه را ترک کند، دل خوش نکنند؛ چراکه این خروج نیروهای امریکایی، همه اهداف ما را تامین نمی‌کند. البته مراجع تصمیم‌گیر در نظام جمهوری اسلامی در این موضوع نیز حتما هوشیارانه وارد شده و مسائل را با دقت تحلیل می‌کنند. اما پیچیدگی موضوع به قدری است که شخصا لازم می‌دانم بر هوشیاری بیشتر و مضاعف تاکید کنم.

  درحالی که دیروز مجلس در یک نشست غیرعلنی به بحث افغانستان پرداخت، شاهد برگزاری تجمع‌های اعتراضی در تهران و مشهد بودیم. این میزان حساسیت و البته نگرانی افکار عمومی نسبت‌ به این مساله را چطور ارزیابی می‌کنید؟ 

به نظرم این حساسیت طبیعی است. رویکردهایی که طالبان نشان می‌دهد، برخوردهایی که با برخی فعالان مدنی انجام داده و نیز مواجهه‌شان با مسائل زنان، به‌طور طبیعی نگرانی‌هایی را ایجاد کرده و این درحالی است که امروز مردم به مراتب از گذشته آگاه‌تر شده و با حساسیت و دقت مسائل را دنبال می‌کنند. از طرفی باتوجه به دسترسی بیشتر مسوولان به منابع و اسناد دقیقی که احتمالا همه مردم از آن باخبر نیستند، ممکن است نوعی تفاوت دیدگاه میان مردم و حاکمیت در قبال این موضوع احساس شود که این هم طبیعی است. درمجموع معتقدم که باید ضمن بررسی کارشناسی و تصمیم‌گیری عاقلانه در راستای مصالح نظام، مطالبات مردم را نیز درنظر گرفته و این مطالبه‌ها را در موضع‌گیری‌های‌مان لحاظ کنیم.

  شما در فراکسیون مستقلین نگاهی متفاوت از اکثریت مجلس را دنبال می‌کنید؛ آیا فراکسیون مستقلین به این بحث ورود خواهد کرد؟

البته ما هفته گذشته هم در جلسه فراکسیون در این رابطه صحبت کرده و مواضع کلی خود را نیز در قالب مصاحبه‌هایی مطرح کردیم اما قطعا در ادامه راه نیز با دقت موضوع را در فراکسیون دنبال می‌کنیم.

  و پرسش آخرم درباره آینده افغانستان؛ طبیعتا پیش‌بینی آینده در این شرایط متلاطم بسیار دشوار است اما دست‌کم در کوتاه‌مدت چه آینده‌ای را متصور هستید؟
به نظر می‌آید که طالبان هنوز راهبرد اصلی خود را در مورد شکل‌گیری حکومت مدنظر و نوع حکومت و سهمی که به اقوام افغانستانی خواهد داد، روشن نکرده و طبیعتا تا این راهبرد به‌طور صریح عنوان نشود، نمی‌توان پیش‌بینی روشنی به دست داد. واقعیت این است که شخصا چندان خوشبین نیستم اما امیدواریم با ایجاد شرایطی همه گروه‌های افغانستانی امکان ورود به بحث تشکیل دولت جدید را پیدا کنند، در فضای سیاسی مشارکت داشته باشند و نیز آزادی برای آحاد ملت فراهم شود، روزهای بهتری در راه باشد.

منبع: روزنامه اعتماد 17 شهریور 1400 خورشیدی