تهدید کارکردهای مدرسه

محمد داوری

سومین سال تحصیلی در دولت ابراهیم رییسی هم به میانه خود نزدیک می‌شود و دومین وزیر منتخب او نیز نشان داده است که تفاوتی با وزیر قبلی و گزینه‌های معرفی شده‌ای که از مجلس رای اعتماد کسب نکردند، نداشته و آموزش و پرورش روز به روز از مسیر رسالت اصلی و حرفه‌ای خود و مدرسه از کارکرد اصلی خود خارج و دورتر می‌شود.
واکنش کارشناسان و صاحب‌نظران و کنشگران حوزه آموزش به بهانه‌های مختلف از قبیل جذب طلاب در آموزش و پرورش یا دخالت نهادها و دستگاه‌های دیگر بخش کوچکی از این انحراف کارکرد را نشان می‌دهد درحالی که واقعیت‌های کف مدارس نشان از آن دارد که مدرسه بیش از همیشه از جایگاه خود فاصله گرفته و تبدیل به حسینیه و مسجد و حوزه علمیه و پادگان شده است و فضای قالب فعالیت‌های فوق برنامه که به ‌شدت مورد اعتراض معلمان واقع شده است، در راستای اهداف ایدئولوژیک و سیاسی جریانی قرار گرفته است که نگاه ابزاری به کودکان و نوجوانان دارند.
این نگاه ابزاری که گاهی دانش‌آموزان مستقیم و غیرمستقیم مجبور به شرکت در برنامه‌ها می‌شوند مورد استقبال بیشتر دانش‌آموزان و خانواده‌های آنها نیز قرار نمی‌گیرد و حتی در تحقق اهداف مجریان آنها نیز موفقیتی حاصل نمی‌شود و در زیر پوست مدرسه زمزمه‌های مخالفی شکل گرفته که دوگانه‌سازی و دورویی‌ها و تظاهرهای مخربی را شکل داده است.
مدرسه که به عنوان یک کانون مدرن در نهاد تعلیم و تربیت کارکردش در آموزش عمومی کشف و شکوفایی استعدادهای کودکان و توانمندسازی آنها برای زندگی فردی و اجتماعی است، متاسفانه به دلیل خروج از ریل کارآمدی مدت‌ها است که دچار کج‌کارکردهایی شده است که در سال‌های اخیر بر شدت و عمق آن افزوده شده و موجب نارضایتی دانش‌آموزان و والدین گردیده است.
کافی است یک پژوهشی انجام شود و تناسب محتواهای آموزشی و پرورشی و برنامه‌های مختلف در مدارس با نیازها و خواسته‌های دانش‌آموزان مورد ارزیابی قرار گیرد البته آن‌قدر این شکاف واضح است که با چشم غیرمسلح هم می‌توان آن را مشاهده کرد کافی است یک کارشناس به صورت تصادفی سرزده به یکی از مدارس برود و یک روز شاهد کنش و واکنش‌های دانش‌آموزان به اتفاقات درون کلاس و مدرسه باشد، ده‌ها مصداق خواهد یافت که بیانگر شکاف عمیق نسل جدید با سیاست‌ها و رویکردها و برنامه‌های جاری مدرسه می‌باشد. باید به کسانی که مدرسه را با حسینیه و مسجد و حوزه و پایگاه اشتباه گرفته‌اند، هشدار داد که این راه به ناکجاآباد می‌رود و نه تنها دستاوردی برای آنها نخواهد داشت بلکه باعث فاصله بیشتر نسل جدید با ارزش‌ها و آرمان‌ها و اهدافی خواهد شد که به اشتباه به‌دنبال تحقق آن هستند.

منبع: روزنامه اعتماد 19 دی ماه 1402 خورشیدی