افغانستان و مجمع عمومی سازمان ملل

جامعه جهانی زنان و دختران افغان را فراموش نکرده است؟

شهاب شهسواری

یکسال بعد از سرنگونی دولت پیشین افغانستان و تسلط گروه شبه‌نظامی طالبان بر این کشور، هرچند جامعه جهانی هنوز حاکمان تازه افغانستان را به رسمیت نشناخته‌اند و نماینده افغانستان در سازمان ملل همچنان نماینده دولت پیشین است، اما موضوع افغانستان در سخنرانی‌های بسیاری از رهبران برجسته جهان بازتاب داشت. قرار است در روز پایانی هفتاد‌و‌هفتمین نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد، ناصر احمد فائق، کاردار نمایندگی افغانستان در سازمان ملل متحد به نمایندگی از این کشور در مجمع عمومی سخنرانی کند. پیش از این ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی حکومت طالبان در افغانستان طی سخنانی از جامعه جهانی خواسته ‌بود که حکومت طالبان را در این کشور به رسمیت بشناسند. وی گفته‌ بود: «افغانستان بخشی از جامعه جهانی است. باید به رسمیت شناخته شود. این هم به نفع افغان‌ها است و هم به نفع جهان.»
اوضاع افغانستان در سخنرانی‌های برخی از سران کشورهای جهان در هفتادوهفتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد بازتاب‌هایی داشت. روسای جمهوری آلمان، ترکیه و امریکا، امیر قطر و نخست‌وزیر ایرلند در سخنرانی‌های خود بر لزوم رعایت حقوق اساسی مردم افغانستان تاکید کردند. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل‌ در سخنرانی افتتاحیه هفتاد‌و‌هفتمین نشست مجمع عمومی با اشاره به وضعیت اقتصادی افغانستان گفت بیش از نیمی از جمعیت این کشور، با سطوح شدید گرسنگی مواجهند.
به گزارش طلوع نیوز، اولاف شولتز، صدراعظم آلمان در سخنرانی خود از جامعه جهانی می‌خواهد که در برابر عملکرد امارت اسلامی [دولت خودخوانده گروه شبه‌نظامی طالبان در افغانستان] درباره محرومی ت زنان و دختران از حقوق اولیه‌شان، اقدام کنند. اولاف شولتز افزود که جهان نباید در برابر محرومیت دختران از حقوق بنیادی‌شان بی‌تفاوت باشد. جو بایدن، رییس‌جمهور ایالات متحده امریکا نیز در سخنرانی خود از افزایش سرکوب زنان و دختران در افغانستان ابراز نگرانی کرد. جو بایدن گفته است: «حقوق بشر اصولی است برای همه، که ما می‌خواهیم آن را فراهم کنیم اما تاکنون حتی در سال ۲۰۲۲ حقوق اساسی در بخش‌های زیادی از جهان با خطر روبه‌رو است. نقض حقوق بشر اویغورها که از سوی کمیسیونر عالی حقوق بشر سازمان ملل گزارش شده است و نقض حقوق بشری در برابر فعالان دموکرات و اقلیت‌ها از سوی رژیم نظامی در میانمار و محدودیت‌های در حال افزایش در برابر زنان و دختران توسط طالبان در افغانستان.»
تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر در روز نخست نشست مجمع عمومی گفت امریکا و امارت اسلامی باید موافقتنامه دوحه را حرمت بدارند و دستاوردهای آن را حفظ کنند. امیر قطر گفت: «ما همواره به حفاظت غیرنظامیان، احترام به حقوق بشر به ویژه حقوق زنان، آموزش دختران و مصالحه ملی در میان مردم افغانستان تاکید کرده‌ایم. ما نسبت به خطرهای به انزوا کشیده شدن افغانستان و پیامدهای آن نیز هشدار داده‌ایم.» رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهور ترکیه هم بر گام‌های عملی کابل در رعایت حقوق بشری در افغانستان تاکید می‌ورزد. رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهور ترکیه گفت: «حکومت موقت نیاز به برداشتن گام‌های موثر دارد تا آزادی حقوق بشری را تضمین کند. ما باور داریم که تعهدات برای پیشرفت وجود دارند و همچنان ما برای بهبود وضعیت با برادران افغان خود همکاری خواهیم کرد.»
مایکل مارتین، نخست‌وزیر جمهوری ایرلند در مورد افغانستان تاکید کرد که از زمان روی کار آمدن طالبان، ایرلند حامی حقوق مردم افغانستان به ویژه زنان و دختران بوده است و کمک‌های بشردوستانه خود را افزایش داده است. او ادامه داد: «اما همچنان شاهد زیر پا گذاشته‌ شدن حقوق شهروندان افغان، به‌ویژه زنان و دختران و همچنین اقلیت‌های مذهبی و نژادی و جامعه دگرباشان جنسی هستیم.» نخست‌وزیر ایرلند ادامه داد: «سپتامبر ماهی است که بسیاری از دانش‌آموزان در سراسر جهان به مدارس بازمی‌گردند. برای دختران در افغانستان اما هیچ بازگشتی در کار نیست. آنها یکسال است که از مدرسه محروم مانده‌اند. این نقض آشکار حقوق و آزادی‌های اساسی است. اگر این وضعیت ادامه پیدا کند توانایی‌های بالقوه زنان شکوفا نمی‌شود و افغانستان تضعیف می‌شود.»
امانوئل مکرون، رییس‌جمهور فرانسه در سخنرانی خود گفت که افغانستان با یک بحران بشری و قحطی شدید روبه‌رو است. رییس‌جمهور فرانسه در مجمع عمومی سازمان ملل خواستار توجه جدی جهان در برابر وضعیت بشری در افغانستان شده و تاکید کرده که جهان باید قحطی در این کشور را به‌ حیث بخشی از دستور کار مشترک جهان درنظر بگیرند.

آموزش دختران افغان در نشست تحول آموزش  سازمان ملل متحد
یک روز پیش از آغاز رسمی نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد، سمیه فاروقی، یکی از دختران نخبه افغان و عضو تیم روبوتیک این کشور که تابستان سال گذشته پس از روی کار آمدن طالبان در افغانستان این کشور را ترک کرد، برای مجمع عمومی سخنرانی کرد. این سخنرانی به مناسبت همایش جهانی تحول آموزش و پرورش به میزبانی سازمان ملل متحد انجام شد. فاروقی در سخنان خود گفت: «این هفته شما همه اینجا جمع شده‌اید که راهکارهایی برای تحول آموزش برای همه ارایه بدهید، اما آنان را که جا مانده‌اند فراموش نکنید، آنان که بخت کافی برای رفتن به مدرسه نداشتند. همبستگی خود را با میلیون‌ها دختر افغان نشان دهید.» به نوشته رویترز، فاروقی بعد از سخنرانی با چشمانی اشک‌آلود به خبرنگار این خبرگزاری گفت: «من پارسال سر کلاس‌های درس بودم، اما امسال دختران دیگر در کلاس‌ها نیستند. کلاس‌ها خالی است و دختران در خانه‌های‌شان هستند. این باعث می‌شود که من نتوانم احساساتم را کنترل کنم.»
ملاله یوسفزی، دختر جوان پاکستانی که سال ۲۰۱۲ بعد از خروج از مدرسه توسط نیروهای طالبان هدف قرار گرفت و جایزه صلح نوبل را دریافت کرد نیز خواستار حمایت جامعه جهانی از حقوق زنان افغانستان شد و گفت: «اکثر شما می‌دانید که باید دقیقا چه کاری کرد. نباید وعده‌های کوتاه‌مدت، کوچک و زودگذر بدهید بلکه باید برای حق آموزش کامل و بستن شکاف اساسی برای همیشه متعهد شوید. 

دیدارهای نماینده امریکا 
در امور افغانستان در حاشیه  مجمع  عمومی
به گزارش رسانه‌ها، توماس وست در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد با وزرای خارجه قطر و پاکستان در مورد وضعیت افغانستان دیدار و گفت‌وگو کرد. براساس بیانیه وزارت خارجه پاکستان بلاول بوتو زرداری در گفت‌وگو با نماینده ویژه دولت امریکا تاکید کرده است که افغانستان باثبات، در صلح و رونق، اولویت پاکستان است. نماینده ویژه امریکا همچنین با محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، وزیر خارجه قطر هم گفت‌وگو کرد. نماینده امریکا در این گفت‌وگو از همکاری قطر در مبادله زندانی میان امریکا و طالبان تشکر کرد. دوشنبه هفته گذشته، طالبان و امریکا، آخرین اسیر افغانستان در زندان گوانتانامو را با یک شهروند امریکا که در افغانستان اسیر بود، معاوضه کردند.
رینا امیری، نماینده ویژه امریکا در امور زنان و حقوق بشر افغانستان نیز در حاشیه مجمع عمومی با وزرای خارجه پاکستان، ازبکستان، قطر و ترکیه دیدار و گفت‌وگو کرد. وی گفت در دیدار با وزرای خارجه و مقامات ارشد کشورهای پاکستان، قطر، ازبکستان و ترکیه، طرف‌ها بر سر شروطی برای عادی‌سازی روابط با دولت موقت طالبان به توافق رسیده‌اند. نماینده ویژه امریکا گفت همه طرف‌ها توافق کردند که «دولت فراگیر و حقوق بشر، به‌ویژه حقوق زنان و دختران برای آموزش و کار کلید عادی‌سازی روابط با طالبان است.»

انفجار در نزدیکی یک مسجد در کابل
به نوشته رسانه‌ها روز جمعه بعد از برگزاری نماز جمعه در مسجد جامع وزیر اکبرخان کابل، چندین نفر کشته و مجروح شده‌اند. رسانه‌ها از کار گذاشتن یک بمب مغناطیسی در نزدیک مسجد و انفجار آن در زمان خروج نمازگزاران از مسجد خبر داده‌اند. برخی رسانه‌ها نوشته‌اند که بر اثر این انجار ۴ نفر کشته و ۱۰ نفر زخمی شده‌اند. مقام‌های گروه شبه‌نظامی طالبان هنوز آمار رسمی از قربانیان این انفجار ارایه نداده‌اند. خالد زدران، سخنگوی پلیس کابل در رشته‌ توییتی گفته است که این انفجار پس‌ از اقامه نماز جمعه در نزدیکی مسجد جامع وزیر محمد اکبرخان رخ داده و افزوده است که قربانیان این حادثه همگی غیرنظامیان و نمازگزاران هستند. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان در واکنش به انفجار امروز در نزدیک مسجد وزیر محمد اکبر خان در کابل گفته است که هدف قرار دادن مساجد و نمازگزاران جنایت نابخشنودنی است. وی افزود: «ملت باید در از بین بردن جنایتکاران با نظام همکار باشند.»

منبع: روزنامه اعتماد 2 مهر 1401 خورشیدی