رتبه‌بندی معلمان و نخستین چالش‌ اجرایی

محمد داوری

حدود 11 سال از آغاز بحث طرح رتبه‌بندی و حدود یک سال از تصویب طرح در مجلس گذشته است و به‌رغم تامین اعتبار آن در بودجه سال گذشته، برای نخستین‌بار در فاز نخست اجرای این طرح به همراه حقوق مردادماه به ازای هر ماه یک میلیون تومان به صورت مساوی به همه فرهنگیان واریز کردند تا نشان دهند فاز عملیاتی رتبه‌بندی که آن همه سرو صدا داشت و کمتر کسی در کشور می‌شود پیدا کرد که خبر رتبه‌بندی معلمان را نشنیده باشد، شروع شده تا جلوی حمله‌ها و انتقادها ناشی از عدم اجرای این طرح را بگیرند. اما واقعیت این است که اجرای این طرح به این سادگی نیست نخستین و بزرگ‌ترین مشکل در مسیر اجرای این طرح جلب مشارکت و همکاری معلمان است، چرا که نگاه معلمان به این طرح با نگاه مدیران و مسوولان تفاوت فاحشی دارد معلمان این طرح را فقط بهانه‌ای برای ترمیم حقوق خود می‌دانند و به فرض تعلق مزایای بالاترین رتبه باز هم دریافتی خود را ناعادلانه دانسته چون به نسبت دریافتی سایر کارکنان دولت و هم به نسبت تورم و در مقایسه با شاخص قدرت خرید مبلغ پرداختی را بسیار پایین می‌دانند. معلمان که در طول سال‌های اخیر به شیوه‌های مختلف مطالبات خود را بیان کرده‌اند در فهرست مطالبات خود در کنار تحقق عدالت و کیفیت آموزشی و بازگشت نظام آموزشی بر ریل کارآمدی خواستار ارتقای وضعیت معیشت خود بوده‌اند و ایفای نقش مفید و موثر معلم را درگروی برخورداری از وضعیت رفاهی مناسب در کنار برخورداری از ویژگی‌های شخصیتی و مهارت‌های معلمی دانسته و بر این مهم تاکیده نموده‌اند و حالا هم که طرح رتبه‌بندی بی‌یال و دم و اشکم در حال اجرایی شدن است نگران نحوه اجرای آن هستند و در پی درخواست بارگذاری مدارک و اسناد لازم برای تعیین رتبه، واکنش‌های اعتراضی داشته و این اقدام وزارتخانه را مغایر با واقعیت‌ها و شأن معلم می‌دانند و شاخص‌های و اسناد منظور شده را هم دور از واقعیت‌های الزامی حرفه معلمی می‌دانند و آنها بر این باور هستند که مدارک و اسناد موجود در پرونده پرسنلی آنها برای رتبه‌بندی کفایت می‌کند و این بروکراسی پیچیده وقت تلف کردن و بازی با حیثیت معلمان است.
واقعیت امر این است که متاسفانه شکاف بی‌اعتمادی میان صف و ستاد آنقدر زیاد است که طرح‌های وزارتخانه یا دولت و مجلس اغلب موارد در اجرا با مشکل مواجه می‌شوند و مهم‌ترین دلیل آن هم این است که اغلب طرح‌ها کارشناسی نشده و به‌ دور از واقعیت‌های کف مدارس تهیه و تدوین می‌شوند و در تهیه طرح‌ها بیش از آنکه به واقعیت‌های مدارس توجه کنند به امکان و صلاح دولت و حاکمیت توجه دارند و در این امکان و صلاح متاسفانه آموزش و پرورش به‌طور کل و معلمان به‌طور خاص و مدارس به‌طور ویژه دیده نمی‌شوند و این شکاف موجب می‌شود اولا طرح‌ها به‌خوبی طراحی و تدوین نشوند و دوم اینکه در اجرا با مشکلات فراوانی روبرو شوند که طرح رتبه‌بندی نیز از جمله این طرح‌ها است.

منبع: روزنامه اعتماد 12 شهریور 1401 خورشیدی