اهداف دوره های تحصیلی

گذری براهداف دوره های تحصیلی آموزش وپرورش درایران( قسمت اول)

رستم اکبری زاده

عضو شورای سازمان معلمان استان فارس

اهداف دوره های تحصیلی نظام تعلیم وتربیت رسمی جمهوری اسلامی ایران درجلسه نهصدوپنجاه ودوم شورایعالی آموزش وپرورش درسال 1397تصویب شده است.این سندکه درسال 79 هم نوشته شده بوددرسال 97براساس سندتحول بنیادین آموزش وپرورش دوباره نوشته شد.هدف ازنوشتن وتصویب این اهداف این بوده است که باتوجه به شرایط سنی وویژگیهای دانش آموزان زمینه دستیابی آنهابه مهارتهای پایه فراهم گردددوبه رشدمتوازن آنهاکمک شودوبرنامه هاوفعالیتهای آموزش وپرورش به سمتی بروندکه درپایان هریک ازدوره های تحصیلی به اهداف ازقبل مشخص شده دست پیداکنند.اهداف مذکورمبتنی براسنادبالادستی بویژه سیاستهای کلی ایجادتحول درآموزش وپرورش .سندجامع علمی کشور.سندچشم انداز20ساله کشور.مبانی نظری وسندتحول بنیادین آموزش وپرورش به تفکیک ساحتهای شش گانه به شرح زیر می باشد.
1-ساحت تعلیم وتربیت اعتقادی .عبادی واخلاقی.
2-ساحت تعلیم وتربیت زیبایی شناسی وهنری.
3-ساحت تعلیم وتربیت زیستی وبدنی.
4-ساحت تعلیم وتربیت علمی وفناورانه.
5-ساحت تعلیم وتربیت اجتماعی وسیاسی.
6-ساحت تعلیم وتربیت اقتصادی وحرفه ای .
علاوه برساحتهای شش گانه فوق هدف فراساحتی نیزدراین سنددرنظرگرفته شده است.
بطورکلی برای ساحتهای ذکرشده درهریک ازدوره های تحصیلی شامل:دوره اول ابتدایی.دوره دوم ابتدایی.دوره اول متوسطه ودوره دوم متوسطه.اهدافی متناسب باسن وسایرویژگیهای دانش آموزان پیش بینی شده است که انتظارمیروددرپایان هردوره به آن اهداف دست یافته باشند.ذکراین نکته ضروری است که دراین سندبه جزییات ذکرنشده که آیامثلاحصول نسبی به این اهداف مدنظراست یا این اهداف بطورمطلق وصددرصدی باید حاصل گردد.
مانندهربرنامه وطرحی این مصوبه شورایعالی نیزمخالفان وموافقان خاص خودراداردوهمچنین مانندسایرمصوبات وطرح هادرجه حصول به نتیجه موردنقدوقضاوت کارشناسان مرتبط قرارگرفته است.بعنوان مثال دریک برنامه تلویزیونی محمودفرشیدی وزیراسبق آموزش وپرورش اظهارداشت که اهداف دوره های تحصیلی که درسال 97وبراساس سندتحول موردبازنگری وتصویب شده است یک چیز گردنسبی گرایانه است که نه کورمی کند ونه شفامی دهد!واین اهداف توسط کسانی نوشته شده وبازنگری شده است که به سندمعروف به 2030علاقه مندبوده اندوکلمات وعباراتی رابه عمددراین اهداف آورده اندوجایگزین کلمات وعبارات معمول کرده اند.بعنوان مثال بجای کلمه اسلام ازکلمه دین وبجای کلمه امامان ازواژه پیشوایان دینی استفاده کرده اند.وعباراتی مانند:تولی وتبری.جهادوشهادت.امربه معروف ونهی ازمنکر.حکومت دینی.روحیه سلحشوری.آشنایی بازبان عربی .احکام اقتصادی اسلام.رساله عملیه تقلیدو……..حذف شده است.
هدف نگارنده این متون آشنایی معلمان ودست اندرکاران بابخشهای مختلف این اهداف می باشد والزاما بررسی موفق ویاناموفق بودن نظام تعلیم وتربیت دررساندن دانش آموزان به اهداف مقررمدنظرنمی باشد.بلکه هدف بیشترتوجه ذهنهای کنجکاووپرسشگرمعلمان ودلسوزان نظام تعلیم وتربیت است تاباتامل وتوجه به این اهداف علل موفقیت یاعدم توفیق دستگاه تعلیم وتربیت رسمی درتحقق این اهداف راموردنقدوبررسی قراردهند.طبق یک نظرسنجی معتبرحدود70درصدازمتولیان امرازمحتوای سندتحول وهمین حدودنیزازاهداف دوره های تحصیلی اطلاع دقیق ندارند!!گرچه درعمل خواسته وناخواسته اغلب درمسیر اهداف مذکورفعالیت می کنند.طبیعی است اطلاع دقیق ترازمحتوا وریزاهداف دوره های تحصیلی به متولیان ازجمله معلمان کمک میکندعلیرغم وجودسیستم متمرکزدرآموزش وپرورش به تحقق اهداف کمک بیشتری بنمایند.وقتی دردفترمدرسه ای درسال1401هنوزهمان اهداف مصوب سال 79خودنمایی میکندچگونه انتظارمیروداهداف مبتنی برسندتحول محقق شود.؟؟

#اختصاصی سخن معلم