خشونت در بسترخشک زنده‌رود

یک روز پس از اعلام پایان تجمع کشاورزان معترض اصفهانی نسبت به تامین نشدن حقابه و آسیب‌های جدی به کشاورزی و باغداری در شرق و غرب استان، در حالی که انتظار می‌رفت به دنبال صدور یک بیانیه پایانی توسط معترضان و همچنین وعده دولت برای حل مشکل معترضان، آرامش به فضای شهر اصفهان بازگردد، دیروز تصاویر و اخبار منتشر شده در خبرگزاری‌ها حکایت از درگیری‌های شدید بین مردم و نیروهای انتظامی داشت و گفته می‌شد علت موج دوباره اعتراضات، بی‌اطمینانی معترضان به حل مشکلات و پاسخ گرفتن خواسته‌ها از سوی دولت است. بازگشت التهاب به زاینده‌رود در حالی است که بامداد پنجشنبه هم افراد ناشناس، چادرهای کشاورزان متحصن در بستر زاینده‌رود را آتش زده بودند.

آنچه دیروز در خیابان‌های شهر اصفهان رخ داد، شاید شعله زیر خاکستری بود که دوباره‌گر گرفت آن هم بعد از پایان اعتراضات 17 روزه معترضان که پذیرفتند تا محقق شدن قول‌های دولت سکوت کنند. با این حال، التهاب آغشته به دود و فریاد و خشم دیروز در حالی دوباره در شهر اصفهان شکل گرفت که روز پنجشنبه نمایندگان بیش از 450 هزار کشاورز اصفهانی با صدور بیانیه‌ای و با امضای «شورای میرآب‌ها و آب‌بران»، پایان تجمع خود را در بستر خشک زاینده‌رود اعلام کردند و نماینده صنف کشاورزان شهرستان اصفهان هم اعلام کرد و گفت: «اگر تنش‌هایی بین کشاورزان پیش آمد ناشی از اجرا نشدن مصوبات گذشته و بی‌اعتمادی بود، ولی بیشتر آنها معتقدند باید به دولت جدید و استاندار فعلی فرصت داده شود و اعتماد کرد تا هر چه زودتر این مصوبات اجرایی شود.»
در این بیانیه آمده بود: «مردم غیرتمند و مهربان اصفهان، همان‌گونه که می‌دانید قریب ۲۰ روز است کشاورزان شرق و غرب اصفهان به نشانه اعتراض به خشکی زاینده‌رود و تالاب گاوخونی و نگرانی از بابت فرونشست زمین و عدم اجرای قوانین و مصوبات مربوط به احیای زاینده‌رود با برپایی چادر‌های اعتراضی نمادین در بستر خشک رودخانه متحصن شده‌اند و خواهران و برادران دلسوز اصفهانی نیز پا به پای کشاورزان در این ایام همراهی کرده و با حضور مسوولانه و شجاعانه صد‌ها هزار نفری در روز جمعه، برگ زرینی در دفتر زاینده‌رود ثبت کردند. حضور باشکوه و مستمر شما مردم قدرتمند باعث شد که مسوولان ملی و استانی مصمم شوند که برای حل مشکل احیای زاینده‌رود و اجرای قانون که فقط با جاری شدن دایمی آب در زاینده‌رود و همچنین عدم تخلیه سفره‌های آب زیرزمینی محقق می‌شود به صورت ویژه و عاجل اقدامات خود را شروع کنند. تصمیماتی که طی این ایام اتخاذ شد حاصل مذاکرات اعضای صنف کشاورزی و شورای میرآب‌ها و آب‌بران و مسوولان استانی و ملی است که پس از برگزاری ده‌ها جلسه کوچک و بزرگ با حمایت آیات عظام از جمله آیت‌الله سید ابوالحسن مهدوی و استاندار و نهاد‌های قضایی و اجرایی و نظامی و انتظامی و اطلاعاتی و امنیتی و نمایندگان طی توافقنامه‌ای که به امضای استاندار و نمایندگان صنف کشاورزی و شورای میرآب‌ها، آب‌بران و اداره کل اطلاعات استان و مجمع رهروان امر به معروف و نهی از منکر استان است اتخاذ و برای اجرا به دستگاه‌های مربوطه ابلاغ شد.»
در بخش دیگری از این بیانیه و در اشاره به تصمیمات مشترک بین مسوولان استانی و ملی با اعضای صنف کشاورزی شهرستان اصفهان و شورای میرآب‌ها و آب‌بران، آمده است: «آب زاینده‌رود و زمان بازگشایی و رهاسازی آب توسط نماینده صنف کشاورزی و سازمان جهاد کشاورزی پس از بررسی‌های میدانی و اجرای اقدامات مقدماتی برای رفع موانع مزاحم برای روان آبی تعیین شود و در تاریخی که این گروه اعلام می‌کنند با رعایت خط قرمز آب شرب رهاسازی شود البته مردم شهر اصفهان بدانند که بابت جبران لطف و همراهی که با کشاورزان کردند ایشان نیز برای پیشگیری از بروز هرگونه مشکل برای شرب مردم شریف اصفهان از حقابه‌های خودشان معادل حداقل ۳ ماه نیاز شرب مردم را در سد زاینده‌رود نگه داشتند. آن دسته از درخواست‌های ۹گانه که وظیفه و اختیار اجرای آن با دستگاه‌های داخل استانی است از ۳ آذر ۱۴۰۰ شروع شود و کمیته‌ای مرکب از صنف کشاورزی و شرکت آب منطقه‌ای و سازمان جهاد کشاورزی و استانداری اجرای این مصوبات را مدیریت کرده و مشکلات احتمالی موجود را مرتفع کنند. درخواست‌های ۹گانه کشاورزان که باید در سطح ملی یا دیگر استان‌های حوزه زاینده‌رود اجرایی شود ظرف حداکثر ۳ ماه توسط استاندار پیگیری شود. مسوولان مربوطه هر ۱۵ روز یک‌بار گزارش پیشرفت امور را از طریق صدا و سیما و سایر رسانه‌های موجود به اطلاع عموم مردم برسانند. طبیعی است که اجرای درخواست‎های ۹گانه کشاورزان حداقل زمان خود را می‌طلبد و به همین سبب مسوولان درخواست مهلت ۳ ماهه کردند و شورای میرآب‌ها و آب‌بران و صنف کشاورزی پس از مشورت‌های لازم این مهلت را دادند البته با این قید که چنانچه تعهدات لازم طی ۳ ماه انجام نشد و گزارش پیشرفت آن هر ۱۵ روز داده نشد شورای میرآب‌ها و آب‌بران اقدامات مطالبه‌گرانه خود را به همراهی جامعه شهری مجددا شروع خواهند کرد؛ بنابراین ضمن تشکر مجدد ما اقدام به برچیدن چادر‌ها کرده و از همین امروز اقدامات خود را برای پیگیری اجرای مصوبات شروع خواهیم کرد.»
دیروز هم خبرگزاری تسنیم در شرح خواسته کشاورزان اصفهانی نوشت که معترضان چیزی نمی‌خواهند جز اجرایی شدن مصوبات شورای عالی آب و مقرر هم شده بود که از روز شنبه هفته آینده مصوبات استانی به اجرا گذاشته ‌شود. البته این تحصن 17 روزه در حالی پایان یافت که روز پنجشنبه، اخباری درباره اعتراضات سه روزه اقشار مختلف مردم استان چهارمحال و بختیاری در مخالفت با طرح‌های غلط انتقال آب بین حوزه‌ای در استان چهارمحال و بختیاری منتشر شد. چهارمحال و بختیاری در گذشته ۱۱ درصد از آب کشور را تامین می‌کرد، اما طی ۱۵ سال اخیر به دلیل تغییر اقلیم و بارش‌ها دچار خشکسالی شدید شده چنانکه سال گذشته به عنوان دومین استان دچار خشکسالی خشن معرفی شد، آن هم در حالی که چهارمحال و بختیاری سرچشمه رودخانه‌های زاینده‌رود، کارون و بخشی از دز است اما حالا هم‌اکنون ۹۶.۱ درصد مساحت چهارمحال و بختیاری درگیر خشکسالی است و این موضوع بر کاهش حجم ذخایر آب زیرزمینی این استان به ‌شدت تاثیر گذاشته است. همچنین خبر رسید که خط لوله انتقال آب به یزد هم توسط افراد ناشناس به کلی تخریب شده و حالا یزد با مشکل قطع آب مواجه شده، چراکه تخریب خط لوله خسارات فراوانی در پی داشته و به این زودی هم مشکل رفع این خسارات حل نخواهد شد. دیروز خبرگزاری رکنا از تبعات این التهابات دوباره نوشت: «با وجود اینکه عصر پنجشنبه شورای میرآب اصفهان با استانداری و فرمانداری این شهر جلسه‌ای برگزار کردند و در این جلسه مقرر شد که تجمع کشاورزان اصفهان در بستر خشکیده زاینده‌رود به پایان برسد، اما دیروز هم جمعی از مردم و کشاورزان اصفهان در اعتراض به نبود آب در زاینده‌رود دست به تجمع زدند و تاکید کردند تا زمانی که آب در این رودخانه جاری نشود و از شهر اصفهان نگذرد، به تجمع خود پایان نخواهند داد و با وجود توصیه شورای میرآب اصفهان و وعده‌های مسوولان استانداری و فرمانداری، حاضر به جمع کردن چادرهای خود و پایان دادن به تحصن نشدند و همین مساله منجر به تشدید خشونت‌ها در این تجمع شده است؛ چراکه از نظر فرمانداری اصفهان تحصن‌کنندگان باید از عصر پنجشنبه بستر زاینده‌رود را ترک می‌کردند در حالی که صبح دیروز هم با توجه به فراخوان‌هایی که در صفحات محلی اصفهانی‌ها برای برگزاری تجمع در بستر خشکیده زاینده‌رود و در کنار پل خواجو برگزار شده بود، جمعی از مردم اصفهان به تجمع کشاورزان باقیمانده در تحصن پیوستند و با توجه به تاکید فرمانداری بر لزوم پایان دادن به تجمع، تظاهرات صبح دیروز با مخالفت نیروی انتظامی اصفهان همراه شد.»
خبرگزاری ایرنا هم دیروز نوشت که تجمعات دیروز پاسخی به فراخوان‌های پخش شده بوده و بیش از 400 معترض دیروز در بستر خشک زاینده‌رود خواستار گوش شنوای دولت برای مطالبات‌شان شدند و شعارهای اعتراض‌آمیز منبعث از مشکلات معیشتی و شرایط زندگی و شغلی خود سر داده‌اند .شدت گرفتن اعتراضات البته نتیجه‌ای جز مداخله نیروهای انتظامی و ملتهب شدن فضا نداشت در حالی که جمعیت مستقر در بستر زاینده‌رود که ابتدا در حوالی پل خواجو بود پس از اقدام پلیس برای متفرق کردن، به تدریج و طی چند مرحله به سمت پل فردوسی و سپس سی‌و‌سه پل حرکت کرد. سنگ‌پرانی و پرتاب گاز اشک‌آور و فحاشی بین تمام حاضران در صحنه، تصاویر تلخ دیگری بود که به خروجی خبرگزاری‌ها رسید. به دنبال التهابات دیروز، در حالی که استاندار اصفهان هم با اعتراض نسبت به ذخایر بسیار ناچیز آب پشت سد زاینده‌رود، از اعتراضات کشاورزان حمایت کرد، امام جمعه اصفهان هم در توضیح تصاویر و اتفاقات تلخ دیروز گفت: «‌‌اتفاقات امروز اصفهان کار کشاورزان نیست.» آیت‌الله سیدیوسف طباطبایی‌نژاد در خطبه‌های نماز جمعه این هفته ‌درباره مطالبه حقابه توسط کشاورزان نیز با بیان اینکه این کشاورزان می‌خواستند صدای‌شان به گوش رییس‌جمهور و مسوولان کشور برسد که رسید و طی موافقت نمایندگان کشاورزان در استانداری اصفهان مقرر شد چادرها از بستر رودخانه جمع‌آوری شود و اعتراض خاتمه یابد، اظهار داشت: عزیزان ما در جمعه قبل تجمع کردند و همه‌ متوجه کمبود آب شدند، ‌اما طبیعی است ادامه دادن کار برای منافقان و ضدانقلاب فرصت فراهم می‌کند و نباید ادامه پیدا می‌کرد، مشخص است که اتفاقات امروز کار کشاورز نیست.مشکل آب به گونه‌ای نیست که یک‌روزه حل شود، بعضی می‌گویند 100 روز از دولت گذشت و کاری نشد، اولا که این دولت وعده 100 روزه نداده بود، ثانیا چه کسی گفته کاری انجام نشد، سوءمدیریت‌های قبل یک‌دفعه جمع نمی‌شود.خودم و همه شما نمازگزاران، برادران و خواهران را به تقوای الهی و ترک معاصی دعوت می‌کنم، امیرالمومنین(ع) می‌فرمایند:«به خدا سوگند من نمی‌بینم هیچ بنده‌ای از بندگان خدا تقوای مفیدی داشته باشد، مگر اینکه زبان خود را کنترل کند» و این بدان معناست که افرادی که می‌خواهند اهل تقوا باشند در قدم نخست باید زبان خود را کنترل کنند.
او ادامه داد: زبانی که دروغ بگوید، غیبت کند، تهمت بزند، شایعه‌پراکنی کند و غیره انسان را از تقوا دور می‌کند. زبان به عنوان قطعه خطرناک از بدن است، چراکه نه تنها سر آدم بلکه معنویت آن را نیز بر باد می‌دهد و امید است که تمامی اعضای بدن ما در کنترل خودمان باشد.امید است که خداوند توفیقی به ما عنایت بفرماید تا بتوانیم تمامی صفات یک مومن واقعی را در کنار هم داشته باشیم.
البته روز پنجشنبه، دادستان اصفهان هم با حمایت از کشاورزان معترض و مذمت آتش زدن چادرهای کشاورزان معترض گفته بود: «اراذل و اوباش مانع جمع کردن چادر کشاورزان توسط کشاورزان شده و چادر کشاورزان را آتش زدند، از این جهت نیروی انتظامی ورود پیدا کرده و تعدادی از این اراذل و اوباش را دستگیر کرده است.»
علی اصفهانی گفته بود: «بعد از بیانیه‌ای که صنف کشاورزی داده و خاتمه تجمع کشاورزان را اعلام کرد، خود کشاورزان رفتند که چادرها را جمع کنند.کشاورزان وسایل داخل چادرها را تخلیه کردند، اما وقتی می‌خواستند چادرها را برچینند، یکسری از افراد سودجو که آنجا بودند مخالفت کرده و نگذاشتند چادرها جمع شود؛ اینها از کشاورزان نبوده و اهداف دیگری را دنبال می‌کردند.»

منبع:روزنامه اعتماد 6 آذر 1400 خورشیدی