خوزستان؛ تشنه تدبیر و تعامل
همزمان با هشتمينشب اعتراضهاي خوزستان شهرهاي برخي استانهاي ديگر صحنه اعتراض مردمي بود
اعتراضها به تنشهاي آبي خوزستان در حالي شامگاه جمعه نيز در چند شهرستان استان خوزستان ادامه داشت كه خبرهايي در خصوص برگزاري تجمعهاي اعتراضي مشابه در حمايت از مردم خوزستان يا به منظور بيان مطالبات مشابه در برخي استانهاي همجوار و نزديك به استان خوزستان نيز به گوش ميرسد و از جمله شهرهاي اليگودرز لرستان و شاهينشهر استان اصفهان شاهد اين دست تجمعهاي اعتراضي شهروندانشان بودند. تجمعهايي كه البته در مواردي به خشونت كشيده شد و حتي به كشته و زخمي شدن چند نفر ديگر انجاميد. آن هم در حالي كه بنا بر اعلام برخي منابع محلي و شهروندان اين استانها، وضعيت اينترنت نيز نامساعد بوده و اين درحالي است كه فرماندار اليگودرز اعلام كرده كه اين شهر به دليل شرايط خاص ناشي از همهگيري كرونا و قرار گرفتن در منطقه قرمز، به حالت «نيمهتعطيل» درآمده است. آنطور كه خبرگزاري جمهوري اسلامي به نقل از فرماندار اليگودرز گزارش داده، «مشاغل رتبههاي 3 و 4 تعطيل شدهاند.» ماشاالله نعمتي عصر پنجشنبه به ايرنا گفته است: «در صورت رعايت نكردن شيوهنامههاي بهداشتي، واحدهاي صنفي متخلف پلمب و به مراجع قضايي معرفي خواهند شد.» همزمان در گزارشي كه خبرگزاري صداوسيما از آخرين وضعيت اين اعتراضها در شهرستان اليگودرز منتشر كرد، آمده است: «تيراندازيهاي مشكوكي از طرف برخي عوامل ناشناس آغاز شد. نتيجه اين تيراندازيها هدف قرار گرفتن يك جوان ۲۰ ساله بود. همچنين در اين تيراندازيها دو نوجوان ۱۶ ساله نيز زخمي شدند.» در بخش ديگري از اين گزارش همچنين دو ويديو از «صحبتهاي پدرِ جوان جانباخته حوادث اليگودرز» و «پدربزرگ يكي از مجروحان حوادث اليگودرز» نيز منتشر و در ادامه تاكيد شده كه «نيروهاي حافظ امنيت در برخي خيابانهاي اليگودرز حضور يافتند.» گفتني است برخي منابع جوان 20 ساله كشته شده در جريان اعتراضهاي شهرستان اليگودرز را «اميد آذرخوش» معرفي كرده اما گزارش مستندي از عامل يا عواملي كه در تيراندازي به او نقش داشتند، منتشر نشده است.
همچنين بنا بر گزارش ديگري كه خبرگزاري صداوسيما از آخرين وضعيت اعتراضها در استان خوزستان منتشر كرد، آمده است: «درپي تنشهاي آبي به وجود آمده در خوزستان در چند شب گذشته تجمعاتي در استان شكل گرفته بود. شبهاي گذشته در برخي شهرهاي استان خوزستان همچون ماهشهر، شادگان، دشت آزادگان، هويزه، شوش و ايذه و در مواردي هم دزفول كه در روزهاي گذشته شاهد اعتراضات مردمي بود.» اين گزارش اگرچه اشارهاي به تعداد كشتهشدگان اين اعتراضها طي بيش از يك هفته گذشته ندارد اما از اين خبر داده كه 2 برادر كه هر دو از ماموران نيروهاي انتظامي بودند، هدف حملاتي از سوي عناصري ناشناس قرار گرفتهاند. بنا بر گزارش خبرگزاري صداوسيما، «ستوان دوم ضرغامپرست» يكي از اين دو مامور انتظامي در جريان اين ناآراميها به شهادت رسيده و برادرش نيز از ناحيه پا مجروح و براي مداوا به مركز درماني منتقل شده است. از سوي ديگر مراسم خاكسپاري هادي بهمني، معترض 17سالهاي كه در اعتراضات سهشنبه شب ايذه كشته شد، روز پنجشنبه در روستاي سوسن ايذه برگزار شد.
اين اعتراضها اما در شرايطي همچنان ادامه دارد كه طي روزهاي گذشته هياتهايي از جانب رياستجمهوري، رييس مجلس شوراي اسلامي، رييس قوه قضاييه و همچنين رييسجمهوري منتخب به منطقه اعزام شده و عصر ديروز نيز معاون اول رييسجمهوري عازم منطقه شد. همچنين رهبر انقلاب پيش از ظهر ديروز در سخناني كه پس از دريافت نوبت دوم واكسن كرونا مطرح كردند، نسبت به بيتوجهي به توصيههايي كه طي سالهاي گذشته درباره وضعيت آب استان خوزستان صورت گرفته، ابراز نارضايتي كرده و در بخشي ديگر از سخنانشان با اشاره به اين اعتراضها گفتند: «مردم ناراحتي خود را بروز دادند اما هيچ گلهاي از آنها نميتوان داشت؛ چراكه مساله آب، آن هم در آن آبوهواي گرم خوزستان مساله كوچكي نيست.» ايشان با اشاره به حضور وفادارانه و فداكارانه مردم خوزستان در خط مقدم مشكلات 8سال دفاع مقدس گفتند: «اين مردم نبايد دچار مشكلات باشند و اگر به وقت خود به كار مردم رسيدگي ميشد، اين وضعيت ايجاد نميشد.» جالب آنكه پيش از اين سخنان رهبري، معترضان در برخي تجمعهايي كه طي اين مدت تشكيل شد، در شعارهايشان با گلايه از بيتوجهي مسوولان به وضعيت اين مناطق، تاكيد كردند كه حاضر به كوچ و خروج از اين مناطق نيستند و شهرهاي محل سكونتشان را رها نخواهند كرد؛ بلكه خواهان توجه و تدبير مسوولان براي حل مشكلات و تعامل بيشتر حاكميت با شهروندان ساكن اين مناطق هستند.
معاون اول رييسجمهوري و تعدادي از وزرا و معاونان رييسجمهوري به خوزستان ميروند
راه نجات؛ شنيدن اعتراض مردم
شهروندان معترض استان خوزستان كه طي يكي، دو شب گذشته شاهد اعتراضهاي مشابهي در شهرهاي برخي استانهاي ديگر كشور هستند، در حالي همچنان به منظور پيگيري مطالباتشان به خيابانها آمده و سعي در رساندن صدايشان به گوش مسوولان دارند كه پيش از ظهر ديروز رهبر انقلاب در سخناني به اين مهم اشاره كرده و گفتند كه از اين مردم فداكار كه به خيابان آمده تا ناراحتيشان را ابراز كنند، نميشود هيچ گلهاي داشت. اين سخنان اما در حالي مطرح شد كه پيشتر پايگاه اطلاعرساني دولت با اشاره به آخرين وضعيت اعتراضها، از سفر دو روزه معاون اول رييسجمهوري به منطقه خبر داده بود؛ سفري كه عصر روز جمعه آغاز شد و قرار است اسحاق جهانگيري به همراه تعدادي از وزرا و معاونان رييسجمهوري، از هورالعظيم و سد كرخه بازديد كرده و از نزديك در جريان مسائل و مشكلات قرار بگيرند.
اين هيات اعزامي از جانب دولت همچنين بنا دارد ضمن ديدار با شيوخ، صاحبنظران و نخبگان استان خوزستان و صحبت با آنان درباره دغدغهها و مطالباتشان، جلسه ستاد بحران و شوراي آب و كشاورزي استان خوزستان را نيز به منظور اتخاذ تصميمات لازم براي برونرفت از وضعيت تشكيل بدهد.
اين در حالي است كه رييسجمهوري نيز روز پنجشنبه و در جريان مراسم افتتاحيه خط انتقال نفت از گوره به جاسك، خوزستان را ديار مقاومت در زمان جنگ تحميلي توصيف كرد و پس از شرح اقدامات دولت در راستاي حل مشكلات اين استان و انجام پروژههاي مختلف عمران و توسعه طي 8 ساله اخير و ارائه توضيحاتي درباره علل و عوامل بروز مشكلات كنوني گفته: «بايد مردم اين استان را از عدهاي كه شعار ناصحيح ميدهند، جدا كرد. اعتراض و انتقاد در چارچوب قانون اشكالي ندارد و بايد اعتراض بيان شود؛ اينها حق مردم است. مردمي كه در گرماي ۵۰ درجه هستند، حق طبيعي دارند كه اعتراض كنند و حتي به خيابان بيايند.» اين در حالي بود كه علي شمخاني، دبير شوراي عالي امنيت ملي كه روز پنجشنبه با رييسجمهوري منتخب ديدار كرده بود، پس از اين نشست در توييتي نوشت: «به نيروهاي امنيتي دستور داده شد بازداشتيهاي حوادث اخير خوزستان كه عمل مجرمانهاي نداشتهاند، به سرعت آزاد شوند.» شمخاني همچنين نوشت: «اعتراض حق طبيعي و قابل پذيرش در جمهوري اسلامي است. مردم اجازه نميدهند مشكلات داخلي بستر سوءاستفاده معاندين شود.» دبير شوراي عالي امنيت ملي همچنين روز گذشته در توييتي ديگر با اشاره به شرايط كنوني خوزستان نوشت: «ثروت خوزستان سرمايه ملي است و براي حفظ آن، آباداني و رفاه مردمانش اجتنابناپذير است.» علي شمخاني با تاكيد بر اينكه «احساس تبعيض دردناكتر از خشكسالي و بيآبي است»، ادامه داد: «تاكنون سهم مردم خوزستان از شركتهاي نفتي و واحدهاي صنعتي بزرگ استان، فخرفروشي مديران و كاركنان غيربومي و پروازي و حسرت بوده است.»
همزمان يك نماينده اصولگراي مجلس نيز با اشاره به ناآراميهاي اخير در استان خوزستان گفت: «نمايندگان مردم تلاش ميكنند تا به سرعت دولت را متوجه اين نقصانهاي عظيم و شديد كنند و دولت سيزدهم هنوز روي كار نيامده تلاش مضاعفي را شكل ميدهد تا بتواند به سرعت مشكلات را حل كند. عباس مقتدايي با بيان اينكه «مردم صبور خوزستان همواره مدافع نظام بودهاند» به خبرگزاري فارس گفته است: «خوزستان نيازمند حمايت حداكثري است؛ دولت آينده در اولين روزها اين موضوع را دنبال خواهد كرد؛ مجلس شوراي اسلامي نيز با مردم خوزستان است و بيشترين همفكري را براي حل مشكلات اين استان و ساير استانها را در حال انجام دارد.» نايبرييس كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس همچنين از تشكيل جلساتي در اين كميسيون به منظور بررسي ابعاد مختلف مشكلات خوزستان، از سفر استاني كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي براي تهيه گزارش چگونگي حل مشكلات خوزستان خبر داد و گفت كه زمان دقيق اين سفر پس از جلسه روز سهشنبه هفته جاري اين كميسيون اعلام خواهد شد. اين در حالي بود كه سخنگوي هيات رييسه مجلس شوراي اسلامي نيز در واكنش به اين اعتراضات، مشكلات خوزستان را مشكلات ملي عنوان و تاكيد كرد كه بايد براي رفعشان در تراز ملي تدبير و چارهانديشي كرد. سيدنظامالدين موسوي در حساب كاربرياش در توييتر نوشته است: «سال قبل كه براي پيگيري مشكل آب غيزانيه به خوزستان رفته بوديم، پيرمردي محلي به لولههاي بزرگ انتقال نفت اشاره كرد و گفت كه كنار اين همه لوله، ما هم يك لوله آب ميخواهيم، همين!» اين نماينده اصولگراي مجلس يازدهم براين اساس ادامه داد: «منابع خوزستان ملي است، پس مشكلات آن هم ملي است و براي رفع آنها بايد در تراز ملي تدبير و چارهانديشي شود.» همچنين نماينده آبادان در مجلس در توييتي نوشت: «خوزستان آب دارد، مديريت آب ندارد، خوزستان سرمايه دارد، مديريت سرمايه ندارد. خوزستان مدير نداشت، تا صاحبان قدرت، راحت دست در جيب سرمايههاي آبي، خاكي و نفتي خوزستان بكنند.» محمد مولوي بر اين اساس رييسجمهوري منتخب را خطاب قرار داد و تاكيد كرد: «جناب رييسي! خوزستان نيازمند يك نگاه ملي واقعي و يك استاندار با اختيارات ويژه، همراه با تيم اجرايي قوي و با برنامه است.»
اين درخواست از رييس دولت سيزدهم اما در حالي مطرح شد كه محسن رضايي، دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام و ازجمله كانديداهاي انتخابات رياستجمهوري اخير، از بخشي از محتواي مسائل مطرح شده در نشست خود با ابراهيم رييسي به منظور بررسي مشكلات استان خوزستان خبر داد و در توييتي نوشت: «در جلسه بررسي مشكلات خوزستان با حضور رييسجمهور منتخب، گزارشي از سفر به مناطق بحراني استان ارايه كردم كه ايشان ادامه جلسات شوراي راهبردي استان خوزستان را مورد تاكيد قرار دادند.» محسن رضايي همچنين ادامه داد: «بنا شد در اولين جلسه، راهكارهاي اساسي براي حل مشكلات خوزستان را بررسي و به ايشان پيشنهاد كنيم.»
فارغ از اين اما در شرايطي كه علاوه بر رهبر انقلاب، حسن روحاني و علي شمخاني، رييس و دبير شوراي عالي امنيت ملي نيز خواهان پرهيز از خشونت و شنيدن صداي معترضان خوزستاني شده بودند، معصومه ابتكار، معاون امور زنان و خانواده رييسجمهوري نيز در توييتي به اين مهم اشاره كرد و با انتشار ويديويي كه در آن زني خوزستاني در اعتراض به بيآبي خوزستان بر مسالمتآميز بودن اعتراضهاي خوزستانيها تاكيد دارد، نوشت: «اين صداي نرم مسالمت است. اين صداي اعتراض مسالمتآميز است. اين صداي يك زن، يك مادر كه برخلاف بيگانگان، درگيري، خونريزي و ناامني نميخواهد. مطالبه حقش را دارد.» ابتكار همچنين در ادامه نوشت: «صداي مردم را بشنويم و شفاف گفتوگو كنيم. راه نجات، اجراي ارزيابي زيست محيطي قبل از انتقال آب و سازگاري كشاورزي و صنعت با خشكسالي است.»
منبع: روزنامه اعتماد 2 مرداد 1400 خورشیدی