شهین دخت میان دشتی٭
كار ساده‌ای نیست، موضوع پیش‌پا‌افتاده‌ای هم نیست هرچند برای همه محسوس و ملموس است اما بسیار پیچیده و مشكل است، آسیب‌های اجتماعی بسیار پیچیده و چندبعدی هستند. هر آسیبی را كه موردتوجه قرار دهیم، خواهیم دید با چند آسیب دیگر مرتبط و درهم‌تنیده است. فقط كافی است به در هم‌تنیدگی مثلث برمودای «فقر- اعتیاد و بی‌سوادی» و یا «طلاق، فروپاشی خانواده و سرگردانی» توجه كنیم و ببینیم چگونه كودكان و نوجوانان در باتلاق این آسیب‌ها دست و پا می‌زنند.
مختص یك جغرافیا و یك طبقه هم نیست هرچند نوع، گستردگی و عمق این آسیب‌ها در مناطق و طبقات مختلف تا‌حدودی متفاوت است اما متاسفانه به همه مناطق و طبقات نفوذ كرده است گویا باید نفوذ این دشمن جامعه را بیش از هر نفوذ دیگری جدی گرفت؛ دشمنی كه توسط خود ما و در دامان خودمان ایجاد و رشد و گسترش یافته است و از جنس خود ما است.
كودكان و نوجوانان به شدت در معرض این دشمن توسعه و پیشرفت هستند و نجات نسل فردا نیازمند یك اراده عمومی و عزم ملی است، نشانه‌های این خطر را دیگر نه در زیر لایه‌های جامعه بلكه آشكارا در گوشه و كنار خیابان‌ها و پارك‌ها و حیاط مدرسه و كلاس درس می‌توان دید. كافی است پای سخن یك معلم بنشینی تا برایت قصه پرغصه نسل فردا را بگوید.
دانش‌آموزان مورد هجوم آسیب‌های اجتماعی فراوانی قرار گرفته‌اند و معلمان و مربیان و پدران و مادران با چشم‌های غیرمسلح نیز شاهد زخم‌های ناشی از این آسیب‌ها بر روان و ذهن كودكان و نوجوانان هستند.
علاوه بر مسوولیت دولت و نهادها و دستگاه‌های دولتی كه از بودجه عمومی استفاده می‌كنند و مسوولیت مستقیم و غیرمستقیم در این زمینه دارند، خانه و مدرسه به عنوان خط مقدم این مقابله پیش از هر جایی باید در تعامل و ارتباط موثر تلاش كنند تا این خطر را كاهش دهند. دانش‌آموزان در شبانه‌روز بیشتر اوقات خود را در این دو نهاد سپری می‌كنند، حدود شش الی هشت ساعت در روز را در مدرسه می‌گذرانند و بقیه ساعات شبانه‌روز را هم بیشتر در خانه و نزد والدین و اعضای خانواده هستند. معلمان و مربیان در ارتباط تنگاتنگ با دانش‌آموزان به بسیاری از موارد كه ممكن است والدین به خاطر روابط خاص متوجه نشوند، پی می‌برند به خصوص اگر مدرسه‌ای مربی توانمند و دلسوز داشته باشد در طول سال تحصیلی به خوبی می‌تواند با مسائل و مشكلات تك‌تك دانش‌آموزان آشنا شود.
از طرفی ارتباط آگاهانه والدین با فرزندان هم می‌تواند راهگشای پی بردن به دنیای كودكان و نوجوانان باشد و آنها با خارج شدن از پس پرده جدیت پدرانه و عواطف مادرانه منطقی و واقع‌بینانه به مسائل و مشكلات فرزندان خود بنگرند و در ارتباط با مربیان و مشاوران مدارس و در تعامل با آنها و با استفاده از دانش و تجربه آنها برای این مسائل راهكارهای علمی بیابند.
امروز دانش‌آموزان به ویژه در مقطع متوسطه به‌شدت نیازمند راهنمایی و كمك هستند، آنها با آسیب‌های جدی مواجهند كه بدون همكاری و تعامل خانه و مدرسه امكان مقابله با این آسیب‌ها وجود ندارد. این همكاری و تعامل در كنار احساس مسوولیت سایر نهادها و دستگاه‌ها به ویژه صدا و سیما تا حدی می‌تواند گره‌گشا باشد.
٭مسوول صفحه مدرسه «اعتماد»
